Prestiż zawodu nauczyciela
Postulaty obywatelskie
Odbudowa prestiżu
Zaprzestać zastraszania nauczycieli
status nauczycieli, zarobków, stosunku pracy – czyli jak polepszyć status nauczycieli sprawiając, że w zawodzie zostanie więcej osób, które faktycznie się do niego nadają (nauczycieli „z powołania”)
Jak jest, czyli główne problemy
Brak szacunku
Niski autorytet u rodziców – łatwy dostęp do nabywania wiedzy poza szkoła (również psychologicznej) sprawia, że rodzice kwestionują zdanie nauczycielek i nauczycieli i nie chcą współpracować. Ewentualną pomoc rodzica w procesie edukacji własnego dziecka uważają za przykrą konieczność oraz nieudolność nauczyciela, co budzi w nich niechęć do jego osoby. Zdarza się również, że rodzice spotykają się z brakiem profesjonalizmu ze strony nauczyciela, co skutkuje utratą szacunku do niego.
Niski autorytet u uczniów – uczennice i uczniowie zarówno w mediach, jak i w środowisku domowym, często słyszą nieprzychylne opinie na temat nauczycielek i nauczycieli, co kształtuje również ich poglądy. Rodzice, poprzez brak współpracy z nauczycielem, podważanie jego zdania i stawanie zawsze po stronie dziecka (bez głębszej analizy problemu), utwierdzają ich w przekonaniu, że nauczyciel i jego zdanie nie ma znaczenia. Również ubogie i mało atrakcyjne dla uczennic i uczniów wyposażenie szkół wpływa na ich postrzeganie osoby nauczyciela.
Negatywny przekaz medialny dotyczący nauczycielek, nauczycieli i ich pracy – jeśli już o zawodzie nauczyciela mówi się w mediach, to z reguły w kontekście niezadowolenia nauczycieli z pracy (głównie z zarobków). Podkreślany jest także mniejszy wymiar pracy, przez co opinia publiczna postrzega nauczycieli jako osoby pracujące mniej i domagające się większych zarobków.
Proces nauki jest nieciekawy – z powodu małej swobody działania nauczycielkom i nauczycielom brakuje czasu na dyskusję z uczennicami i uczniami, stawianie pytań i poszukiwanie odpowiedzi. Uczennice i uczniowie przez to tracą zapał do nauki i są zniechęceni przedmiotem, co wpływa na postrzeganie przez nich osoby nauczyciela. W szkołach panuje „testomania”. Podstawa programowa jest przeładowana treściami.
Nauczycielki i nauczyciele wychowania przedszkolnego społecznie nie są zaliczani do grupy nauczycieli – pomijani są w dokumentach prawnych, przez co nie mogą w pełni korzystać z praw przysługujących nauczycielom: np. w wytycznych MEiN, MZ i GIS w sprawie pierwszych testów przesiewowych nauczycieli na obecność SARS-Cov-2 nie zostali uwzględnieni, mimo że pracują stacjonarnie przez prawie cały okres trwania pandemii; podobnie w rozporządzeniu w sprawie dodatku funkcyjnego za wychowawstwo.
Nie wszystkie nauczycielki i nauczyciele są stawiani na równej pozycji – wyżej cenieni są nauczyciele, którzy przygotowują uczniów do egzaminów/olimpiad od nauczycieli np. edukacji wczesnoszkolnej oraz wychowania przedszkolnego. Różnice w poziomie prestiżu wynikają również z nauczanych przedmiotów.
Coraz bardziej liczy się funkcja wychowawczo-opiekuńcza niż edukacyjna szkoły – nauczycielki i nauczyciele przestają być głównym źródłem informacji dla uczniów. Szkoła/przedszkole staje się miejscem, gdzie dzieci przebywają, gdy ich rodzice są w pracy, a niekoniecznie – w którym nabywają wiedzę.
Jak powinno być, czyli główny kierunek zmian
Zawód nauczyciela powinien być szanowany, aby nauczycielki i nauczyciele mieli warunki sprzyjające swojej pracy i mogli w pełni wykonywać swoje zadania. Społeczeństwu należy przekazać istotną wiedzę o pracy nauczycielek i nauczycieli i co za tym idzie – obalić funkcjonujące w potocznej świadomości mity.
Nauczyciel w swojej pracy powinien wykazywać pełen profesjonalizm, a także być „wizytówką” swojej grupy społecznej, tak, aby inni nie kształtowali swojej opinii o nauczycielkach i nauczycielach na podstawie nieodpowiednich zachowań.
Co można zrobić już dziś?
Nauczycielka i nauczyciel powinni wykazywać się profesjonalizmem w pracy z uczennicami i uczniami oraz w kontaktach z rodzicami, nie powinni dawać się ponieść emocjom w trudnych sytuacjach.
Nie należy obwiniać rodziców za złe zachowanie uczennic i uczniów lub ich złe wyniki w nauce, a starać się współpracować.
Utrzymywać dobre kontakty z wychowankami i rodzicami.
W miarę możliwości zachęcać dzieci do nauki, ciekawie i innowatorsko prowadzić lekcje, aby proces nauki oraz osoba nauczyciela kojarzyła się uczniom z czymś ciekawym.
Związki zawodowe – upowszechniać informacje o specyfice pracy nauczyciela, jej złożoności, odpowiedzialności i czasochłonności.
Czego oczekiwać od władz lokalnych?
Nauczycielki i nauczyciele przedszkoli powinni otrzymywać taki sam dodatek za wychowawstwo, jaki otrzymują nauczycielki i nauczyciele szkół.
Czego żądać od władz centralnych?
Przygotowania kampanii społecznej dotyczącej odpowiedzialności, wagi oraz wad i zalet pracy nauczyciela, a także informującej o ścieżce awansu.
Zaprzestania częstych zmian w prawie oświatowym, aby nauczycielki i nauczyciele nie musieli dostosowywać się do ciągłych zmian prawnych i skupili się na głównych celach swojej pracy.
Wprowadzenia kodeksu dobrych praktyk.
Wynagradzania nauczycielek i nauczycieli jak specjalistów.
Podniesienia wymagań dotyczących kandydatów podejmujących studia na kierunkach nauczycielskich.
Podniesienia jakości i zmiana sposobów kształcenia nauczycieli.
Zmiany systemu szkoleń dla nauczycieli.
Poniżej możesz:
ocenić tę propozycję rozwiązania (odpowiadając na pytanie w ankiecie),
skomentować tę propozycję rozwiązania lub zaproponować własne rozwiązanie w tym obszarze (korzystając z opcji "Komentarz")