Temat: Czy ogólnopolski Obywatelski Panel Klimatyczny to dobre rozwiązanie?

Wybór modelu transformacji proklimatycznej, w szczególności transformacji energetycznej, angażuje ogromne środki budżetowe i całe społeczeństwo, jak również przyszłe pokolenia. Tak ważne decyzje nie mogą być podejmowane ponad głowami obywateli przez elitę rządzącą.

W chwili obecnej mamy do czynienia z odsunięciem społeczeństwa od decyzyjności dot. walki z katastrofą klimatyczną, biernością władz wobec kryzysu i delegitymizacją w mediach ruchów i protestów klimatycznych.

Dodatkowo mierzymy się z brakiem adekwatnych do skali problemu rozwiązań w obecnie obowiązującym systemie demokracji.

Rozwiązanie: Ogólnopolski Panel Klimatyczny

[aby przeczytać zaktualizowaną wersję czytaj poniżej tego opisu]

Panel zostanie zainicjowany przez parlament w przeciągu najbliższych 3 miesięcy.

Szczegółowy cel i zakres tematyczny panelu ustalony zostanie w ramach warsztatu z udziałem przedstawicielek i przedstawicieli rządu, organizacji pozarządowych (w tym OSK), uczelni wyższych i oddolnych ruchów społecznych dedykowanych walce ze zmianami klimatycznymi.

Czas trwania panelu to 3-4 miesiące.    
W Panelu weźmie udział 100 osób oraz 10 osób w charakterze panelistek i panelistów rezerwowych;

Kryteria do określenia składu demograficznego:

• płeć, wiek, poziom wykształcenia, miejsce zamieszkania – obszar wiejski / małe miasto / duże miasto (powyżej 100 tys. mieszkańców), województwo,stosunek do zmian klimatu.

Eksperci uczestniczący w panelu wybierani będą przez Radę ds. Klimatycznego Panelu Obywatelskiego stworzoną w konsultacji z przedstawicielami i przedstawicielkami rządu, organizacji pozarządowych i oddolnych ruchów społecznych (w tym OSK) oraz środowiskiem akademickim.    

Panel będzie przebiegał w 3 etapach:

1. faza edukacyjna, podczas której uczestniczący obywatele i obywatelki (panelistki i paneliści) biorą udział w wykładach i zajęciach prowadzonych przez ekspertki i ekspertów.    
   Wystąpienia eksperckie w części edukacyjnej są transmitowane na żywo i nagrywane.

1. faza integracyjna, podczas której panelistki i paneliści poznają siebie nawzajem i dyskutują o problemie.   

2. faza wypracowywania rekomendacji,     podczas której panelistki i paneliści wykorzystują zdobytą wiedzę do zaproponowania rozwiązań. Ta część jest niedostępna dla mediów i ma charakter zamknięty.
   

Rekomendacje, które uzyskały poparcie na poziomie co najmniej 80 procent są traktowane jako wiążące. Rząd podejmuje wszelkie możliwe działania, żeby zostały one jak najszybciej wprowadzone w życie.

Aktualizacja z dnia 2.02.2021

Treść postulatu została doprecyzowana przez ekspertki Rady Konsultacyjnej Klimat w reakcji  na uwagi zgłoszone przez osoby komentujące pierwszą wersję postulatu opublikowaną na Loomio. Wprowadzone w tekście zmiany dotyczyły uszczegółowienia procesu przeprowadzenia panelu obywatelskiego, losowania panelistów oraz zobowiązania do wypełnienia przez władze rekomendacji klimatycznego panelu obywatelskiego.

Wybór sposobu zaradzenia kryzysowi klimatycznemu, a w szczególności transformacji energetycznej, angażuje ogromne środki budżetowe oraz dotyczy całego społeczeństwa - także przyszłych pokoleń. Tak ważne decyzje nie mogą być podejmowane ponad głowami obywateli.

W chwili obecnej mamy do czynienia z odsunięciem społeczeństwa od decyzji w sprawie tempa i sposobów walki z kryzysem klimatycznym. Bierność władz wobec kryzysu, lekceważenie ruchów i protestów klimatycznych oraz brak zainteresowania mediów tematem musi się skończyć.

Wzywamy Rząd do zainicjowania rozwiązania w ciągu trzech miesięcy od ogłoszenia niniejszego postulatu, czyli do dnia 24.02.2021 r. 

Rozwiązanie: Ogólnopolski Klimatyczny Panel Obywatelski 

Każda osoba posiadająca prawa wyborcze w Polsce może zostać wylosowana do decydowania o sprawach klimatu podczas obrad Ogólnopolskiego Klimatycznego Panelu Obywatelskiego. 

Panel obywatelski to narzędzie bezpośredniej demokracji deliberatywnej. Wykorzystywany był już do rozwiązywania ważnych społecznie problemów m. in. w Gdańsku, Lublinie, czy w Irlandii. We Francji panel obywatelski wypracował dla rządu rekomendacje 150 działań dla osiągnięcia redukcji emisji gazów cieplarnianych o 40% do 2030 roku. Pierwszy klimatyczny panel obywatelski w Polsce odbył się w Warszawie.

Ogólnopolski panel obywatelski składa się z obywatelek i obywateli Polski wybranych w drodze losowania. Obrady panelu obywatelskiego będą trwały kilka miesięcy. 

W ogólnopolskim panelu obywatelskim weźmie udział od 100 do 150 wylosowanych osób. Ostateczny skład panelu obywatelskiego będzie “Polską w pigułce”. Wylosowany skład panelu obywatelskiego będzie odzwierciedlał specyfikę i proporcje populacji naszego kraju pod względem:  

• płci 

• grup wiekowych 

• poziomu wykształcenia

• regionów zamieszkania (obszary wiejskie/małe miasta/duże miasta/województwa)

Panel obywatelski rozpoczyna swoje prace po otrzymaniu zapewnienia ze strony władz, że rekomendacje panelu zostaną przez władze przyjęte i zrealizowane. 

Panele obywatelskie przebiegają w 3 etapach:

1. Etap edukacyjny - panelistki i paneliści dogłębnie zapoznają się z tematem zmian klimatu i ich wpływu na Polskę i świat podczas prezentacji i rozmów z ekspertkami i ekspertami oraz zainteresowanymi stronami. Wystąpienia ekspertów oraz zainteresowanych stron w tym etapie są transmitowane na żywo i nagrywane.

2. Etap integracyjny - intensywne sesje, podczas których w podgrupach i na forum uczestniczący w panelu obywatelskim dyskutują o problemach związanych ze zmianą klimatu i możliwych rozwiązaniach. Dzięki zróżnicowanej strukturze demograficznej całej grupy do głosu dochodzą najróżniejsze punkty widzenia, a dzięki moderacji wszystkich sesji różnice zdań i drażliwe kwestie są rozpatrywane i wypracowywane jest porozumienie oraz propozycje rozwiązań problemów.

3. Etap wypracowywania rekomendacji - ta część jest niedostępna dla mediów i ma charakter zamknięty w trosce o wyłącznie merytoryczny przebieg prac. Obradujący w panelu obywatelskim przedstawiają i głosują wypracowane przez siebie rozwiązania problemów klimatycznych. W razie potrzeby wielokrotnie konsultują je z ekspertami. Propozycje, które uzyskają co najmniej 80 procent poparcia stają się rekomendacjami panelu obywatelskiego i zostają przekazane władzom do wprowadzenia w życie. 

Szerokie zainteresowanie społeczne towarzyszące każdemu etapowi panelu obywatelskiego - losowaniu panelistek i panelistów, obradom, ogłoszeniu rekomendacji oraz wprowadzeniu rekomendacji panelu obywatelskiego w życie - jest bardzo potrzebne do prawidłowego i skutecznego działania tego narzędzia.

Szczegółowy cel i zakres tematyczny panelu ustala grupa robocza składająca się z przedstawicielek i przedstawicieli rządu, organizacji i ruchów społecznych - w tym OSK - oraz uczelni wyższych. Zespół ten powoła również Radę ds. Klimatycznego Panelu Obywatelskiego, która będzie czuwać nad organizacją i przebiegiem panelu obywatelskiego. Eksperci i zainteresowane strony, które w etapie edukacyjnym zaprezentują dane naukowe, swoją perspektywę na temat kryzysu klimatycznego oraz rekomendowane przez siebie rozwiązania, zgłaszają się do Rady ds. Klimatycznego Panelu Obywatelskiego lub są przez nią zapraszani.

Poniżej możesz:

• ocenić tę propozycję rozwiązania (odpowiadając na pytanie w ankiecie),

• skomentować tę propozycję rozwiązania lub zaproponować własne rozwiązanie w tym obszarze (korzystając z opcji "Komentarz").